Rezerwiści bojkotują ćwiczenia. Protestują przeciwko zmianom w sądownictwie

Siły powietrzne Izraela tradycyjnie polegają na rezerwistach i wymagają od załóg regularnego szkolenia w celu utrzymania gotowości bojowej.

W liście opublikowanym przez lokalne izraelskie media 37 pilotów i nawigatorów z eskadry myśliwców F-15 przekazało, że nie zjawi się na ćwiczeniach zaplanowanych na środę i zamiast tego “poświęci czas na dialog i refleksję w imię demokracji i jedności narodowej”.

Cotygodniowe i coraz bardziej intensywne demonstracje przetaczają się przez kraj, a niektórzy przywódcy protestów – wśród nich byli dowódcy wojskowi – twierdzą, że niedemokratyczny zwrot w działaniach rządzu spowoduje masowe nieposłuszeństwo w szeregach armii.

37 rezerwistów sił powietrznych oświadczyło jednak, że zawiesi swój protest, jeśli będzie to konieczne dla przeprowadzenia działań bojowych.

Rzecznik izraelskiej armii odmówił komentarza w sprawie listu. Stwierdził jednak, że najwyższy dowódca generał-porucznik Herci Halewi “jest świadomy publicznej dyskusji i podziału, ale nie pozwoli na jakąkolwiek szkodę dla zdolności IDF (Izraelskich Sił Obronnych – red.) do wykonywania ich najważniejszej misji – obrony bezpieczeństwa Izraela”.

Oficerowie zostali poinstruowani, aby porozmawiać z podwładnymi w tej sprawie – oświadczył. Wspomniał także o “wadze zachowania bezstronności przez IDF”.

– Te nieodpowiedzialne izraelskie media wykorzystują każdego rezerwistę, który złoży jakieś oświadczenie – skomentował minister finansów Becalel Smotricz w telewizji Channel 12. – Są dziesiątki, setki tysięcy osób, które będą nadal iść do wojska i służyć w rezerwach, rozumiejąc, że jesteśmy braćmi i ponosimy odpowiedzialność za wielki cud, jakim jest syjonistyczne przedsięwzięcie – dodał.

Premier Benjamin Netanjahu, były oficer najbardziej prestiżowej izraelskiej jednostki komandosów, zamieścił na Twitterze swoje zdjęcie w wieku poborowym z podpisem: “Kiedy wzywane są rezerwy, zawsze się pojawiamy. Jesteśmy jednością”.

Wcześniej portal Times of Israel ujawnił, że 24 lutego oficerowie rezerwy w liczbie ponad stu oraz żołnierze Wydziału Operacji Specjalnych Wywiadu Wojskowego ostro sprzeciwili się planowanym zmianom, ostrzegając w liście otwartym, że przestaną pełnić służbę, jeśli rząd zacznie wcielać swoje plany.

Wojskowi wezwali rząd premiera Netanjahu do natychmiastowego wstrzymania proponowanych zmian i dążenia do konsensusu zamiast prób “wykorzenienia izraelskiej demokracji”.

Wzbudzający ogromne emocje plan zmian w systemie sądownictwa został zaproponowany w styczniu przez gabinet koalicyjny premiera Benjamina Netanjahu. Projekt reformy wymiaru sprawiedliwości zakłada między innymi zwiększenie kontroli rządu nad procesem wyborów sędziów Sądu Najwyższego, a także możliwość uchylania orzeczeń tego sądu większością 61 głosów w 120-osobowym Knesecie (parlamencie).

Krytycy twierdzą, że wprowadzenie w życie proponowanych zmian znacznie osłabi niezawisłość izraelskiego sądownictwa. Podkreślają, że Izrael nie posiada konstytucji, a izraelski parlament składa się wyłącznie z jednej izby, kontrolowanej przez koalicję rządową.

Ostrzegając, że kraj znajduje się na krawędzi “konstytucyjnego i społecznego kryzysu”, prezydent Izaak Herzog, którego rola jest w dużej mierze ceremonialna (rzeczywista władza państwowa znajduje się w rękach premiera), próbuje wypracować kompromis w sprawie zmian w sądownictwie. 

Plan reformy, choć nie został jeszcze formalnie ujęty w formie projektu ustawy, już wpłynął na kurs izraelskiej waluty – szekla. Wzbudził także niepokój niektórych zachodnich sojuszników, którzy zasygnalizowali zaniepokojenie potencjalnym wpływem proponowanych zmian na stan izraelskiej demokracji – pisze Reuters.

– Zwolnijcie trochę, przeprowadźcie szerokie rozmowy, spróbujcie zbudować jakiś konsensus – apelował 28 lutego ambasador USA Tom Nides na konferencji Instytutu Studiów nad Bezpieczeństwem Narodowym Uniwersytetu w Tel Awiwie.

Netanjahu, na którym ciążą zarzuty korupcyjne, twierdzi, że zmiany przywrócą równowagę między rodzajami władzy i pobudzą biznes. Ekonomiści i eksperci prawni są jednak zdania, że reforma doprowadzi do izolacji Izraela i poważnie odbije się na gospodarce kraju.